Bebeklik döneminde alerji, en sık karşılaşılan sağlık sorunlarının başında gelir. Peki, bebeklerde alerji neden meydana gelir? Bağışıklık sistemi, çevreden burun, solunum yolları, bağırsaklar veya cilt yoluyla vücuda giren yabancı ve zararlı maddelere karşı koruma sağlar. Bu süreçte, bağışıklık sistemi zararlı maddeleri etkisiz hale getirmek veya vücuda girişlerini engellemek için çeşitli tepkiler verir. Ancak alerji durumunda, bağışıklık sistemi bu yabancı maddelere karşı aşırı ve anormal bir tepki gösterir. Bu aşırı reaksiyonlar, masum görünen bazı madde veya besinlerin bile vücuda zarar vermesine yol açabilir.
Bebeklerin bağışıklık sisteminin gelişim aşamasında olması, onları alerjik reaksiyonlara karşı daha hassas hale getirir. Bu nedenle, ailelerin bebeklerini yakından gözlemlemesi ve anormal bir durum fark ettiklerinde hızlı bir şekilde önlem alması büyük önem taşır.
Bebeklerde alerji türleri, rahatsızlığın nedenine ve etkisine bağlı olarak farklılık gösterir. En sık karşılaşılan alerji türleri; egzama, alerjik rinit, astım ve besin alerjileri olarak sıralanabilir. Bebeklik dönemi, alerjik rahatsızlıkların hem başlangıcı hem de şiddetinin belirginleştiği kritik bir süreçtir.
Bazı besinlere bağlı alerjik reaksiyonlar, hatta fıstık, yumurta ve süt gibi alerjenler, anne karnında bile etkilerini gösterebilir. Bunun dışında ceviz, fındık, balık ve buğday gibi besinlerin de alerjiye neden olabileceği bilinmektedir. Özellikle anne sütüyle beslenme döneminde alerjik reaksiyonlar daha sık gözlenir.
Alerjik reaksiyonlar bazen hızla gelişerek bebeği şoka sokabilecek ciddi sonuçlar doğurabilirken, bazen de etkisini günler sonra gösterebilir. Bu nedenle, bebeklerde görülen her belirti dikkatle değerlendirilmelidir.
Bebeklerde alerji belirtileri, alerjiye neden olan besin maddesi veya çevresel faktörlere göre farklılık gösterebilir. En belirgin besin alerjisi belirtilerinden biri, tüketilen gıdadan bir süre sonra dudak çevresinde oluşan kızarıklıklardır. Bu kızarıklıklar zamanla kabarıklıklara dönüşebilir ve tedbir alınmazsa tüm vücuda yayılabilir.
Alerjik rinit belirtileri arasında burun akıntısı, gözlerde sulanma ve kızarıklık yer alır. Alerji sırasında gözler şişebilir ve bebeğin gözleri normalden daha küçük görünebilir. Ayrıca, ağız ve dilde şişme gibi belirtiler de alerjinin ilerlemesiyle ortaya çıkabilir.
Egzama, bebeklerde sık görülen bir diğer alerji çeşididir ve atopik dermatit ile kontak dermatit olarak ikiye ayrılır:
Bebeklerde alerji, genellikle ebeveynlerin dikkatli gözlemleri sayesinde fark edilebilir. Alerjik reaksiyon başladığında bebekte huzursuzluk, hırıltı, hapşırma ve zor nefes alma gibi belirtiler gözlenir. Ayrıca bağırsaklarda oluşabilecek ishal ve kusma gibi belirtiler de alerjiyi işaret edebilir.
Ciltte kızarıklık, kaşıntı, şişlik; dudak kenarlarında kızarma ve kabarıklık gibi belirtiler ortaya çıktığında, vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir. Alerji, erken müdahale edilmesi gereken bir durumdur ve uzman yardımı alınması, bebeğin sağlığı için hayati önem taşır.
Bebeklerde alerji belirtileri görüldüğünde, genellikle en son tüketilen besinlerden şüphelenilir. Protein alerjisi olan bebeklerde, süt ve süt ürünleri sıkça alerjik reaksiyonlara neden olur. Özellikle inek sütü kaynaklı protein alerjisi oldukça yaygındır ve pastörize sütler bu etkiyi artırabilir. Keçi ve koyun sütleri de çapraz reaksiyon riski taşır, bu nedenle rutin tüketimi önerilmez.
Yumurta, protein alerjisinin bir diğer kaynağıdır. Yumurtanın beyaz kısmı, sarısına kıyasla daha güçlü bir alerjik etkiye sahiptir. Araştırmalar, yumurta alerjisi olan bebeklerin birçoğunun, yumurta içeren pişmiş ürünleri (örneğin fırınlanmış ekmek veya kek) tüketebildiğini göstermektedir. Bu durum, yumurtanın alerjik etkisinin ısı ile azalabileceğini ortaya koyar.
Balık ve deniz ürünleri, bebeklerde alerjik reaksiyonlara neden olabilen bir diğer gıda grubudur. Balığın kurutulması, tuzlanması veya pişirilmesi gibi işlemler, alerjinin şiddetini artırabilir. Ayrıca karides, kalamar ve istiridye gibi deniz ürünleri de dikkatle tüketilmelidir.
Tahıllar, özellikle glüten içeren buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi besinler, bağırsaklarda emilim bozukluklarına yol açarak alerjik reaksiyonlara sebep olabilir.
Bebeklerde alerjinin geçip geçmeyeceği, alerjinin türüne ve nedenine bağlıdır. Bazı alerjiler zamanla kaybolabilirken, bazıları ömür boyu sürebilir. Alerjiye neden olan faktörlerin tespit edilip ortadan kaldırılması tedavinin temel adımıdır.
Besin kaynaklı alerjilerde, bu yiyeceklerin diyetten çıkarılması gerekebilir. Eğer alerji çevresel faktörlerden kaynaklanıyorsa, bebeğin bulunduğu ortamın düzenlenmesi önemlidir. Temiz ve nem dengesi sağlanmış bir ortamda bulunmak alerjinin etkilerini azaltabilir.
Bebeklerde alerji tedavisinde, belirtilerle karşılaşıldığında sakin ve soğukkanlı bir şekilde hareket edilmelidir. Tedavi genellikle alerjiye neden olan faktörden uzaklaşmayı içerir. Ayrıca, alerjik enfeksiyona neden olan etkenlerden uzak durmak ve bağışıklık sistemini güçlendirmek önemlidir.
Eğer bebekte şiddetli kaşıntı, nefes almada zorluk, ishal, kilo kaybı gibi belirtiler görülüyorsa, en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Alerjinin kaynağını tespit etmek için alerji testleri uygulanabilir.
Alerji testleri iki ana yöntemle yapılır:
Alerji, doğru teşhis ve tedavi ile kontrol altına alınabilir; ancak bebeğin sağlığı için profesyonel bir yaklaşımla hareket edilmelidir.
En Çok Okunan Haberler
